1 féil
Cite this: eDIL s.v. 1 féil or dil.ie/21476Last Revised:
2019
Forms:
fel, feil, feile, feli, féli, féile, féle, ḟéil, féil, -i, féilte, fele
n i, f. (<Lat. viglia = vigilia, cf. W. gwyl), n
s. fel (in
(Ogham)
Sg. 70a
marg.
feil,
Thes. ii 33.30
. g
s.
na feile
,
LL
26a50
. n
p.
feli,
Thes. ii 34.29
.
féli,
Fél. Ep. 16. 182
. (féli
as a
s. (?)
armuinter a ḟéli,
Fél. Oct. 2
.
arricfam a ḟéli,
Dec. 30.
Possibly a
p. though féile occurs later as sg.:
go f.¤ an bháis,
TSh. 4128
). g
p.
na féle
,
Fél. Prol. 329
.
Ep. 80
. n
du.
dí prím-ḟéil
,
May 31
. féil (g
s. n
p. -i)
IGT, Decl.
§ 14.17
. Late pl.
féilte,
Ó Héodhusa 160.11
.
Luc. Fid.
115
. A festival, feast-day (almost exclusively of religious
festivals):
f.¤ ir-Rúaim ... nóeb nEorapa uile,
Fél. Ap.
20
.
féil sruith,
Mon. Tall. § 15
.
ind náob asa feil
bís for ind láo,
§ 8
.
i féil máir maicc Cula,
Fél. Ap. 5
.
ria fél Petair,
MacCarthy 15.5
.
ier bfel Brigde,
TBC-LL¹
2473
St = iar n-imbulc LL. féiltin Seaain (= féil tSin
S.),
O'Gr. Cat. 319.30
.
Abbott-Gwynn 363
.
láa
feili Poil ┐ Petuir,
LL 309b33
(
Cog. 227
). f.¤ ghabhála
Mhuire i mbroinn Feast of the Conception
TSh. 3269
. o Notlaic Bic co Feil Maire Gemrid Candlemas (?),
AI 248 (s.a. 1095.3).
dia domhnaigh, lá feile Muire geimhridh,
AFM ii 896.20 (s.a. 1070)
.
geimhreadh an ghalair ┐ féil an bháis,
TSh. 4116
. ó lá ḟéle na marbh
All Souls' day
AFM ii 1084.15
. Féil Chros
Midsummer's Day:
fa Fhéil Chros do-chonnarc thiar | buain agus ar ar éinrian 'it was on Midsummer's day that I saw in the west reaping and ploughing together',
Giolla Brighde 166 § 16
.
go Féil Cros,
L. Cl. A. B. 45 § 14
.
ag congmháil láoi féile,
Psalms
xlii 4
. pl.
feriae ... .i. fele
,
O'Mulc. 60
. feili noeb n-uag
SR 267
.
hi felib mártir,
LU 1856
.
isna sabbotib saeraib |
isna felib fírnóebaib,
SR 4574
.
do bhennuccadh gach áoin
onóraighfes na laithe ┐ na féilte,
BNnÉ 275.12
. d'faghbhail
na féilteagh so[cl]aecloithi the movable feasts
O'Gr. Cat.
309.3
.
budh ainfesach cleirigh | fana feiltiph fire,
ZCP
x 50.14
. Rarely of a secular or pagan festival:
atbail
Moingfinn aidhchi Ṡamna ... conid de garar féil Moingfinne
frisin Samain icon daescursluagh,
BB 264a6
(
SG 332
.
RC
xxiv 178
). feli termini
feasts of Terminus (gl. terminalibus)
Thes. ii 34.29
.